Dwangbehandeling voor en/of door anorexia nervosa

Dit project richt zich op gedwongen behandeling van jongeren met anorexia nervosa. Er wordt gekeken naar de impact van dwangbehandeling op zowel de jongere als de behandelaar; mogelijkheden om de gedwongen behandelingen te verbeteren; én naar mogelijke voorspellende factoren die leiden tot toepassing van dwangbehandeling.

Achtergrond

Van iedere 100 mensen ontwikkelen 1 tot 4 gedurende hun leven anorexia nervosa. De diagnose wordt vaker gesteld bij vrouwen dan bij mannen, en het begint meestal in de puberteit. Gemiddeld duurt de ziekte 6-7 jaar, maar voor 1 op de 3 patiënten blijft het levenslang aanwezig. Ook staat anorexia nervosa bekend als de meest dodelijke psychiatrische aandoening, waaraan 5-10% van de patiënten komt te overleiden. De ziekte gaat ook vaak gepaard met verschillende andere psychiatrische aandoeningen, waardoor de behandeling vaak ingewikkeld is (zoals: persoonlijkheidsstoornissen, posttraumatische stresstoornis, autismespectrumstoornis, depressie of suïcidaliteit.)

Jongeren met anorexia nervosa worden in principe thuis mét hun gezin behandeld. De stabilisatie van het overheersende eetprobleem staat eerst centraal, waarna vaak de onderliggende oorzaak van de eetstoornis aan het licht komt en kan worden behandeld. Een opname in een ziekenhuis of psychiatrische kliniek kan noodzakelijk zijn als er gevaarlijke/levensbedreigende situaties ontstaan, of als de behandeling thuis onvoldoende effect heeft. De motivatie voor de behandeling is bij patiënten met anorexia nervosa echter vaak maar heel klein of geheel afwezig. Het is daarom bij ongeveer 1 op de 5 patiënten één of meerdere keren nodig om de behandeling onder dwang uit te voeren.

Dwangbehandeling heeft vele vormen en combinaties zoals thuiszorg, een opname, toediening van medicatie, separatie, fixatie en dwangvoeding. Gedwongen behandelingen zijn effectief voor herstel naar een beter gewicht, maar het is voor de patiënt, het gezin én de behandelaren zeer ingrijpend en traumatiserend. Daar bovenop kan bij dwangbehandeling ook de relatie tussen patiënt en behandelaar fors beschadigen.

Enerzijds ziet een behandelaar de patiënt steeds ernstiger ziek worden en wordt er noodgedwongen dwangbehandeling ingezet als levensreddende ingreep. Anderzijds ziet de patiënt zijn of haar grip op het eigen leven steeds minder worden en gaat op zoek naar toenemend extreme manieren om die controle terug te nemen.

 

Onderzoek

Er worden in dit onderzoek twee methoden van toegepast. Enerzijds wordt er een uitgebreide literatuurstudie gedaan over de kenmerken van jongeren die onder dwang worden behandeld voor anorexia nervosa. Anderzijds worden er persoonlijke diepgaande interviews afgenomen van zowel behandelaren als patiënten over hun eigen ervaringen met gedwongen behandeling en de gevolgen daarvan.

De doelen van het onderzoek zijn:

  • Om te leren van de ervaringen van jongeren en professionals over de positieve en negatieve gevolgen van gedwongen behandeling.
  • Om op basis van de ervaringen van jongeren en professionals de werkwijze van dwangbehandeling te kunnen verbeteren.
  • Om beter te begrijpen waarom ongeveer 20% van de jongeren met anorexia nervosa uiteindelijk zo ziek worden dat zij een of meerdere perioden onder dwang behandeld moeten worden.   

De inzichten uit dit onderzoek zullen behandelaren in de toekomst helpen om het verloop van de anorexia nervosa beter te kunnen voorspellen. Ook zal de nieuwe kennis bijdragen aan de verbetering van de praktische toepassing van de gedwongen ingrepen. Hierdoor zal het beter mogelijk zijn om verslechtering van de ziekte te voorkomen én om de gedwongen interventies nóg beter uit te voeren, waardoor gedwongen behandeling in de toekomst minder vaak én korter nodig zal.

​

Onderzoekers

Meer weten?

Neem dan contact op met Tim Offringa: t.m.offringa@lumc.nl

​